'Paard in de sloot'

Nieuwsberichten over vervelende gebeurtenissen worden in de hippische media ook wel ‘paard-in-sloot’-berichtjes genoemd. Maar wat nu als je paard écht in de sloot ligt? Dat gebeurt vaker dan je misschien denkt. Brandweerman Jouke de Haan redt jaarlijks meerdere paarden uit het water. Dat is de wettelijke taak van de brandweer, maar ook erg dankbaar werk.

De officiële melding die bij de brandweer binnenkomt is ‘dier te water’. Dit kan een koe zijn of een ree, maar dus ook een paard. Gemiddeld rukt de brandweer van Sint Annaparochie, waar Jouke de Haan ploegleider is, zo’n vijf keer per jaar uit om een paard uit het water te redden. Nu is Friesland een waterrijke provincie, waar sloten vaak als perceelafscheiding functioneren. De kans dat een paard in de sloot belandt, is dan natuurlijk aanwezig. Jouke: “Dieren zijn nieuwsgierig of zoeken bij warm weer verkoeling in het water. Maar soms is de slootkant te steil om er zelf weer uit te komen. Het kan ook zijn dat een paard tijdens een buitenrit schrikt en in het water terechtkomt.”

Als er via 112 wordt gemeld dat er een paard in het water ligt, wordt de brandweer gealarmeerd. “Op de kazerne horen we om welk dier het gaat. Eenmaal ter plaatse gaan we in overleg met de eigenaar, die er vaak bij is. Diegene is de hoofddeskundige en kent het paard het best. We maken een plan om het paard zo comfortabel mogelijk uit het water te halen. Het kan gaan om een blubbersloot waar het paard niet uitkomt, een diepe sloot met steile helling of zelfs een grote vaart. We houden het paard ook goed in de gaten: hoe lang staat hij er al, is het koud en ligt onderkoeling op de loer of is hij heel angstig? Er spelen veel factoren mee bij zo’n reddingsactie.”
De brandweer heeft een arsenaal aan hulpmiddelen die ingezet kan worden. “Soms zetten we de basisuitrusting van het brandweervoertuig in. De brandweerslangen kan je heel goed achter de kont van het paard langs doen en hem zo eruit trekken. Soms is het nodig om het paard een hijsbroek aan te doen en hem rechtstandig uit het water te tillen met een autolaatkraan die we kunnen oproepen. Het gebeurt ook regelmatig dat we gebruik maken van de hulp van omstanders. Voor mankracht, maar ook bijvoorbeeld een boer met een trekker of shovel. Het mooiste is als je met voldoende mensen bent. Soms is er veel kracht nodig, maar het is ook fijn als de eigenaar of iemand die goed met paarden kan omgaan bij het hoofd kan gaan staan om zijn vertrouwen te winnen, zodat hij rustiger wordt en bepaalde handelingen toelaat. Sommige paarden zijn al zo vermoeid van het proberen uit het water te komen, dat ze het hoofd laten hangen en alles toelaten. We hebben ook waadpakken, om in het water te kunnen werken. Als een paard in diep water ligt, zoals een kanaal, kunnen we een speciaal team inzetten die met watervrije pakken het water ingaat.”

Jouke is zelf van origine geen paardenman en dat is ook geen vereiste voor deze reddingsactie, maar het scheelt wel als je als brandweerman affiniteit met dieren hebt, zo zegt hij. “In de basisopleiding tot brandweerman is er een speciale module over hoe je moet omgaan met dieren. Daar leer je bijvoorbeeld dat je, als het kan, uit de buurt moet blijven van de kickzone van een paard. Het scheelt ook dat er bij onze vrijwillige brandweermannen of vrouwen vaak wel iemand is die goed met paarden kan omgaan. En de eigenaar natuurlijk, we maken dankbaar gebruik van zijn kennis en expertise. Soms heerst er spanning of zelfs paniek als we aankomen bij het incident. Dat kan ik me goed voorstellen, als jouw paard in de sloot ligt. Het is dan de taak van de leidinggevende van het brandweerteam om de eigenaar tot rust te brengen. Door het gesprek aan te gaan en bij de reddingsactie te betrekken.”
Is het paard eenmaal gered, en gelukkig loopt het volgens Jouke meestal goed af, dan is de opluchting groot. “Er is niks mooiers dan hulpverlening tot een goed einde te brengen. Ik vind paarden prachtige dieren en als ze dan weer veilig op de kant staan, is dat mooi. We adviseren vaak wel om het paard nog even goed te laten checken door de dierenarts. De reddingsactie zelf kost de eigenaar niets, het is onze wettelijke taak om mensen en dieren te redden. Eigenaren zijn vaak heel content met ons, laatst kregen we nog een lekkere doos chocola”, besluit Jouke de Haan.

Je hoeft de brandweer dus niet te betalen als ze je paard uit de sloot hebben gered, maar hoe zit dat met de dierenartskosten als het paard verwondingen heeft opgelopen? Ida van der Wal, schadebehandelaar bij EFO Paardenverzekeringen, krijgt af en toe een melding door van een paard dat in de sloot heeft gelegen. “De verzekerde belt, mailt of dient online een melding in. Laatst kreeg ik zelfs een verhaal met een foto erbij: het paard stond echt tot de buik in het water. De verwondingen vallen gelukkig meestal mee. Vaak is het paard wel stijf, heeft het spierpijn en soms wat schaafplekken. ”Als aantoonbaar is dat het paard in de sloot heeft gezeten en er sprake is van letsel, valt dit onder de Beperkte Ziektekostenverzekering en wordt 80% van de kosten (min het eigen risico) vergoed. Daarvoor dien je dan wel een dierenartsnota en -verklaring in te leveren bij de verzekeraar.

Ontdek welke verzekering het beste bij jouw paard past! Klik hieronder om de verzekeringswijzer in te vullen of bereken direct jouw premie.