13 december 2022
Blessurepreventie bij kreupelheid
Van een onschuldige hoefzweer tot een langdurige peesblessure. Iedere paardeneigenaar heeft vast wel eens een kreupel paard op stal gehad. Dat is ook niet zo gek, want kreupelheid is een van de meest voorkomende aandoeningen bij paarden. In samenwerking met een paardenarts geven we je graag tips om deze blessure te voorkomen.
Dierenartsen zien steeds meer paarden die kreupel zijn aan de banden, pezen, weke delen en kapsels. Om te begrijpen hoe dit komt, leggen we je eerst uit hoe de anatomie van het paardenbeen eruitziet. Het eerste dat opvalt is dat de grote spieren bij een paard eigenlijk alleen aan de bovenzijde van het been zitten. Vanaf de voorknie bij het voorbeen en vanaf de sprong aan het achterbeen lopen alleen nog maar pezen. Dit heeft als voordeel dat het onderbeen daardoor lichter is en dat het paard minder energie hoeft te gebruikt als hij snel weg moet rennen. Het nadeel is dat die pezen erg lang zijn en automatisch kwetsbaarder. Pezen zijn namelijk hele dunne structuren. Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat de meeste kreupelheden voorkomen in het onderste gedeelte van het paardenbeen.
Belasting
Sportpaarden lopen meer kans om kreupel te raken. Dit komt door het werk dat we van ze vragen en de snelheid waarmee paarden dit uitvoeren. Een rijpaard moet niet alleen zijn eigen gewicht dragen, maar ook die van de ruiter en het harnachement. Wist je dat een springpaard na de landing drie tot vier keer van dat totale gewicht als belasting op zijn benen krijgt? Dat is dus een behoorlijk gewicht!
Risicofactoren
De bouw van het paard (ook wel conformatie genoemd), is cruciaal voor de belastbaarheid op de lange termijn. Als een paard correct gebouwd is, heeft hij vrij symmetrische belasting van het been. Voor een paard met een standsafwijking is dit anders. Neem bijvoorbeeld de Franse stand. Daarbij is de teen wat naar buiten gedraaid en wordt de binnenzijde van het been relatief langer en de buitenzijde relatief korter. Hierdoor ontstaan er aan de binnenzijde meer trekkrachten, terwijl je aan de buitenzijde juist wat meer drukbelasting ziet. Daardoor zal het paard eerder overbelast raken en onregelmatig lopen.
Ook bij rugproblemen is er vaak een verband met kreupelheid. Daarnaast kunnen asymmetrie in stand, bespiering en/of beweeglijkheid van benen of wervelkolom problemen en kreupelheid veroorzaken. Het dier kan geboren zijn met deze scheefheid of later hebben gekregen door bijvoorbeeld een blokkade, pijn of compensatie.
Ook zijn er risicofactoren van buitenaf die blessures veroorzaken. Denk aan de bodem en de manier van trainen. Daarnaast hebben het harnachement en de houding en het gewicht van de ruiter invloed op de beweging van het paard.
Balans
Om blessures te voorkomen is het belangrijk dat een paard leert om in balans te lopen. Dus op zijn eigen benen, in een correcte horizontale balans. Normaal gesproken heeft het paard wat meer gewicht op zijn voorhand dan op zijn achterhand. Bij een correcte horizontaal balans neemt het paard wat meer gewicht op de achterhand en is hij dus meer gelijk verdeeld qua gewicht.
Daarnaast is de verticale balans belangrijk. Dat houdt in dat het paard niet naar binnen of naar buiten leunt en het gewicht dus in het midden van zijn lichaam draait. Zie je een paard in de bochten uitzwaaien? Dan is hij verticaal uit balans. Vergeet niet om je eigen balans te checken, want als een ruiter scheef zit, heeft dit eveneens invloed op de balans van het paard en zijn bewegingsafloop.
Tips van de paardenarts
Bij blessurepreventie is het van groot belang dat kleine afwijkingen tijdig worden opgespoord, zodat die niet kunnen leiden tot iets groters. Daarvoor hebben we enkele tips:
- Hoort jouw paard tot de risicogroepen en heeft hij bijvoorbeeld een afwijkende stand, afwijking aan de wervelkolom of last van scheefheid? Laat hem dan tijdig controleren door de hoefsmid, dierenarts en fysiotherapeut. Op die manier kun je tekenen van overbelasting zo vroeg mogelijk herkennen en aanpakken.
- Ook bij een gezond paard is het verstandig minimaal een keer per jaar een gezondheidscheck door de dierenarts te laten uitvoeren.
- Rijd op een goede, gelijkmatige bodem. Met name ongelijkheid en gladheid spelen een rol bij het ontstaan van blessures.
- Zorg voor een goede warming-up en coolingdown. Plan rustdagen in voor herstel.
- Varieer veel in de training. Wissel techniek, kracht en uithoudingsvermogen af en let op signalen van vermoeidheid.
- Blijf oefeningen niet eindeloos herhalen. Bij eentonig werk in belastende bewegingen, zoals de landing of afzet bij een hoge sprong of verzameld werk, creëer je eerder overbelasting.
- Zorg voor een passend harnachement. Schakel op tijd een zadelmaker in, want een slecht passend zadel kan kreupelheid veroorzaken. Denk daarnaast aan een goed passend hoofdstel en bit.
- Overtollig gewicht heeft een negatieve invloed op de belasting. Houd je paard op een gezond gewicht. Een manier om het lichaamsgewicht van het paard zo objectief mogelijk te monitoren is door het gebruik van de ‘Body Condition Score’.
Verzekeren
Natuurlijk hoop je blessures te voorkomen. Toch kan er altijd iets gebeuren met je paard. Wil je je paard laten verzekeren tegen kreupelheid? Dan zijn er twee opties: Ziektekostenverzekering UitgebreidPlus en Ziektekostenverzekering Uitgebreid.
Ziektekostenverzekering Uitgebreid is een uitgebreid vergoedingspakket. Hierbij worden ook medische aandoeningen zoals ziektes, kreupelheid en peesblessures vergoed. Daarnaast worden stallingskosten vergoed voor noodzakelijk verblijf in een kliniek. EFO betaalt 80% van de onder de dekking vallende kosten bij een uitgebreide ziektekostenverzekering. Consult-, voorrij- en visitekosten vallen daar niet onder, maar echo’s en röntgenfoto’s wel.
Of ga je liever voor Ziektekostenverzekering UitgebreidPlus? Deze verzekering gaat nog een stapje verder dan de Ziektekostenverzekering Uitgebreid. Bij deze aanvullende verzekering worden ook een aantal bijzondere behandel- en onderzoeksmethoden vergoed, zoals een MRI- of CT-scan, fysiotherapie of shockwave therapie.
25 juli gaat EFO Totaal Talent plaats vinden tijdens het NK Dressuur. Hoe bereid je je voor? Of je nu al ervaring in de ring hebt of voor het eerst begint, een goede voorbereiding is belangrijk. Met deze tips zorg jij én je paard op en top klaar zijn voor de dag.
Tijdens warme dagen zweet je paard veel tijdens het rijden. Hierdoor verliest hij behoorlijk wat vocht en lichaamszouten. Kan hij daar last van krijgen? En hoe houd je zijn vocht- en zoutbalans op peil? Je leest het in deze blog!
21 juni start de zomer officieel. Dat is natuurlijk hartstikke fijn voor ons, maar voor paarden kunnen hete dagen minder fijn zijn. Daarom deelt EFO Paardenverzekering de beste zomerse tips!
De meeste mensen smeren zichzelf tijdens een zomerse dag in met zonnebrandcrème en zijn zich bewust van de invloed van uv-licht. Maar hoe werkt dat eigenlijk bij paarden? Wist je dat te veel uv-straling ook bij paarden voor verbranding kan zorgen? Vooral voor paarden met een lichte kleur is dit een veelvoorkomend probleem.
Bij cornage is er sprake van een verlamming van de stemband. In de meeste gevallen gaat het om de linkerstemband. Waardoor wordt dit veroorzaakt en in hoeverre heeft een paard hier last van?
Het ene moment is je paard nog rustig aan het eten en het volgende moment staat hij kokhalsbewegingen te maken. Grote kans dat hij last heeft van een slokdarmverstopping. Dat is flink schrikken, want soms kan het lijken of hij stikt. Hoe ontstaat dit en wat moet je eraan doen? Lees er meer over in deze blog.
Natuurlijk hoop je het nooit mee te maken, maar peesblessures komen regelmatig voor bij (sport)paarden en -pony’s. Wat is de oorzaak hiervan en hoe kun je een peesblessure behandelen? We leggen het uit in deze blog.
Het weer wordt steeds mooier en het gras begint te groeien. Veel paarden gaan weer lekker de wei op. Zo’n groene grasmat is natuurlijk heel smakelijk voor paarden, maar let op: er zijn ook risico’s!
