13 december 2022

Blessurepreventie bij kreupelheid

Van een onschuldige hoefzweer tot een langdurige peesblessure. Iedere paardeneigenaar heeft vast wel eens een kreupel paard op stal gehad. Dat is ook niet zo gek, want kreupelheid is een van de meest voorkomende aandoeningen bij paarden. In samenwerking met een paardenarts geven we je graag tips om deze blessure te voorkomen.

Dierenartsen zien steeds meer paarden die kreupel zijn aan de banden, pezen, weke delen en kapsels. Om te begrijpen hoe dit komt, leggen we je eerst uit hoe de anatomie van het paardenbeen eruitziet. Het eerste dat opvalt is dat de grote spieren bij een paard eigenlijk alleen aan de bovenzijde van het been zitten. Vanaf de voorknie bij het voorbeen en vanaf de sprong aan het achterbeen lopen alleen nog maar pezen. Dit heeft als voordeel dat het onderbeen daardoor lichter is en dat het paard minder energie hoeft te gebruikt als hij snel weg moet rennen. Het nadeel is dat die pezen erg lang zijn en automatisch kwetsbaarder. Pezen zijn namelijk hele dunne structuren. Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat de meeste kreupelheden voorkomen in het onderste gedeelte van het paardenbeen.

Belasting

Sportpaarden lopen meer kans om kreupel te raken. Dit komt door het werk dat we van ze vragen en de snelheid waarmee paarden dit uitvoeren. Een rijpaard moet niet alleen zijn eigen gewicht dragen, maar ook die van de ruiter en het harnachement. Wist je dat een springpaard na de landing drie tot vier keer van dat totale gewicht als belasting op zijn benen krijgt? Dat is dus een behoorlijk gewicht!  

Risicofactoren

De bouw van het paard (ook wel conformatie genoemd), is cruciaal voor de belastbaarheid op de lange termijn. Als een paard correct gebouwd is, heeft hij vrij symmetrische belasting van het been. Voor een paard met een standsafwijking is dit anders. Neem bijvoorbeeld de Franse stand. Daarbij is de teen wat naar buiten gedraaid en wordt de binnenzijde van het been relatief langer en de buitenzijde relatief korter. Hierdoor ontstaan er aan de binnenzijde meer trekkrachten, terwijl je aan de buitenzijde juist wat meer drukbelasting ziet. Daardoor zal het paard eerder overbelast raken en onregelmatig lopen.  
Ook bij rugproblemen is er vaak een verband met kreupelheid. Daarnaast kunnen asymmetrie in stand, bespiering en/of beweeglijkheid van benen of wervelkolom problemen en kreupelheid veroorzaken. Het dier kan geboren zijn met deze scheefheid of later hebben gekregen door bijvoorbeeld een blokkade, pijn of compensatie.
Ook zijn er risicofactoren van buitenaf die blessures veroorzaken. Denk aan de bodem en de manier van trainen. Daarnaast hebben het harnachement en de houding en het gewicht van de ruiter invloed op de beweging van het paard.

Balans

Om blessures te voorkomen is het belangrijk dat een paard leert om in balans te lopen. Dus op zijn eigen benen, in een correcte horizontale balans. Normaal gesproken heeft het paard wat meer gewicht op zijn voorhand dan op zijn achterhand. Bij een correcte horizontaal balans neemt het paard wat meer gewicht op de achterhand en is hij dus meer gelijk verdeeld qua gewicht.
Daarnaast is de verticale balans belangrijk. Dat houdt in dat het paard niet naar binnen of naar buiten leunt en het gewicht dus in het midden van zijn lichaam draait. Zie je een paard in de bochten uitzwaaien? Dan is hij verticaal uit balans. Vergeet niet om je eigen balans te checken, want als een ruiter scheef zit, heeft dit eveneens invloed op de balans van het paard en zijn bewegingsafloop.

Tips van de paardenarts

Bij blessurepreventie is het van groot belang dat kleine afwijkingen tijdig worden opgespoord, zodat die niet kunnen leiden tot iets groters. Daarvoor hebben we enkele tips:

  • Hoort jouw paard tot de risicogroepen en heeft hij bijvoorbeeld een afwijkende stand, afwijking aan de wervelkolom of last van scheefheid? Laat hem dan tijdig controleren door de hoefsmid, dierenarts en fysiotherapeut. Op die manier kun je tekenen van overbelasting zo vroeg mogelijk herkennen en aanpakken.
  • Ook bij een gezond paard is het verstandig minimaal een keer per jaar een gezondheidscheck door de dierenarts te laten uitvoeren.
  • Rijd op een goede, gelijkmatige bodem. Met name ongelijkheid en gladheid spelen een rol bij het ontstaan van blessures.
  • Zorg voor een goede warming-up en coolingdown. Plan rustdagen in voor herstel.
  • Varieer veel in de training. Wissel techniek, kracht en uithoudingsvermogen af en let op signalen van vermoeidheid.
  • Blijf oefeningen niet eindeloos herhalen. Bij eentonig werk in belastende bewegingen, zoals de landing of afzet bij een hoge sprong of verzameld werk, creëer je eerder overbelasting.
  • Zorg voor een passend harnachement. Schakel op tijd een zadelmaker in, want een slecht passend zadel kan kreupelheid veroorzaken. Denk daarnaast aan een goed passend hoofdstel en bit.
  • Overtollig gewicht heeft een negatieve invloed op de belasting. Houd je paard op een gezond gewicht. Een manier om het lichaamsgewicht van het paard zo objectief mogelijk te monitoren is door het gebruik van de ‘Body Condition Score’.

Verzekeren

Natuurlijk hoop je blessures te voorkomen. Toch kan er altijd iets gebeuren met je paard. Wil je je paard laten verzekeren tegen kreupelheid? Dan zijn er twee opties: Ziektekostenverzekering UitgebreidPlus en Ziektekostenverzekering Uitgebreid.
Ziektekostenverzekering Uitgebreid is een uitgebreid vergoedingspakket. Hierbij worden ook medische aandoeningen zoals ziektes, kreupelheid en peesblessures vergoed. Daarnaast worden stallingskosten vergoed voor noodzakelijk verblijf in een kliniek. EFO betaalt 80% van de onder de dekking vallende kosten bij een uitgebreide ziektekostenverzekering. Consult-, voorrij- en visitekosten vallen daar niet onder, maar echo’s en röntgenfoto’s wel.
Of ga je liever voor Ziektekostenverzekering UitgebreidPlus? Deze verzekering gaat nog een stapje verder dan de Ziektekostenverzekering Uitgebreid. Bij deze aanvullende verzekering worden ook een aantal bijzondere behandel- en onderzoeksmethoden vergoed, zoals een MRI- of CT-scan, fysiotherapie of shockwave therapie. 

Lees meer

maandag 15 september 2025

Koliek wordt door veel paardeneigenaren gevreesd. Gelukkig is het in de meeste gevallen goed te verhelpen en eenmalig. Helaas zijn er ook paarden die last hebben van regelmatig terugkerende koliek. Waardoor wordt dit veroorzaakt en wat kun je eraan doen? We leggen het uit in deze blog!

donderdag 11 september 2025

Op stal zie je meteen dat het helemaal mis is. Je paard ligt te rollen, is flink aan het zweten en erg onrustig. Alle alarmbellen gaan direct af. Hij heeft koliek! Je belt gelijk de dierenarts en hoopt dat die jouw paard kan helpen. Maar hoe zit het financiële kant van dit verhaal? Wat kost een koliekoperatie en wie betaalt de dierenartskosten als het paard verzekerd is? In deze blog leggen we dit uit aan de hand van verschillende kolieksituaties.

donderdag 11 september 2025

Koliek is een verzamelnaam voor verschillende soorten buikklachten. Het kan erg gevaarlijk voor een paard zijn. Het is daarom belangrijk om bij het vermoeden van koliek snel te handelen. In deze blog gaan we in op de verschillende soorten koliek en hoe je die kunt herkennen. Ook geven we preventieve tips om koliek te voorkomen.

maandag 8 september 2025

Het is een nachtmerrie voor iedere paardenliefhebber: een paard met koliek. Naast de eigenaar komen dan ook de dierenarts en de verzekeraar in actie en werken gezamenlijk aan een goede afloop. In deze blog vertellen zij allemaal hun kant van het koliek-verhaal.

dinsdag 26 augustus 2025

Van nature zijn paarden gewend om de hele dag te eten en weidegang is gezond voor je paard. Toch zijn niet alle paarden erbij gebaat om 24/7 in de wei te staan. Weidegang vraagt om goed management, want soms kleven er risico’s aan. In deze blog gaan we daar dieper op in. 

dinsdag 12 augustus 2025

‘No foot, no horse’, is een bekend Engels spreekwoord. En dat klopt als een bus, want zonder goede hoeven kan je paard niet optimaal functioneren. In deze blog leggen we uit hoe je de hoeven van je paard gezond houdt.  

donderdag 7 augustus 2025

Je bent helemaal in de wolken en hebt jouw droompaard gevonden! Maar bij de aanschaf van een nieuw paard komt heel wat kijken. Heb je bijvoorbeeld al nagedacht over zijn voeding? Weet je hoe je jouw nieuwe topper het beste kunt voeren? We delen in deze blog handige tips om de rantsoenovergang zo goed mogelijk te laten verlopen!

maandag 14 juli 2025

25 juli gaat EFO Totaal Talent plaats vinden tijdens het NK Dressuur. Hoe bereid je je voor? Of je nu al ervaring in de ring hebt of voor het eerst begint, een goede voorbereiding is belangrijk. Met deze tips zorg jij én je paard op en top klaar zijn voor de dag.