11 september 2025

Help, mijn paard heeft koliek!

Koliek is een verzamelnaam voor verschillende soorten buikklachten. Het kan erg gevaarlijk voor een paard zijn. Het is daarom belangrijk om bij het vermoeden van koliek snel te handelen. In deze blog gaan we in op de verschillende soorten koliek en hoe je die kunt herkennen. Ook geven we preventieve tips om koliek te voorkomen. 

Krampkoliek

Krampkoliek is een van de meest voorkomende soorten koliek. De naam verraadt de oorzaak eigenlijk al. Hierbij ontstaat de pijn doordat delen van de darmen verkrampen. Dit kan komen door veranderingen in het management (voer, stalling en/of training). Ook worminfecties of chronische stress kunnen de oorzaak zijn van krampkoliek. 

Gaskoliek

Bij gaskoliek ontstaat er een gasophoping in de darmen. Deze overmatige productie kan komen doordat suikers die niet volledig verteerd zijn in de dunne darm, terechtkomen in de dikke darm. Ook krachtvoer met moeilijk verteerbare granen (zoals maïs) kunnen onverteerd doorstromen naar de dikke darm en tot gaskoliek leiden. Een andere oorzaak is een darmafsluiting (door een verstopping of liggingsverandering van de darmen). Daarnaast kan een plotselinge verandering van de voersamenstelling gaskoliek veroorzaken.

Zandkoliek

Meestal gaat het zand redelijk probleemloos het spijsverteringskanaal door met de voeding. Maar zodra er meer zand blijft hangen dan er mee naar buiten komt, beginnen de problemen. Als het paard te veel zand binnenkrijgt, dan hoopt het zand zich geleidelijk op in het darmstelsel. Dit kan tot koliek leiden, maar ook andere problemen zoals vermagering, verminderde eetlust of diarree. Paarden die veel zand opnemen hebben ook een grotere kans op worminfecties.
Paarden die grazen op korte weides trekken het gras vaak met wortel en al uit de grond, waardoor ze ook het zand opnemen. Het probleem kan ook ontstaan doordat er in de paddock of weide vanaf de grond wordt gevoerd, of er zit zand in het ruwvoer. Er zijn daarnaast paarden die het zand zelf oplikken, door verveling of omdat ze niet lekker in hun vel zitten.

Koliek door verstoppingen

Het darmkanaal van het paard is op sommige plaatsen vernauwd. Op die plekken kunnen verstoppingen van de darm ontstaan. Vaak gebeurt dit zodra het paard overmatig veel hooi, kuil, stro of vlas eet. Ook gebitsproblemen en uitdroging kunnen een oorzaak spelen bij verstoppingen. 

Koliek door liggingsverandering van de darm

Het grootste deel van de meterslange darmen liggen los in de buik van het paard ligt. De darmen kunnen echter draaien of verstrengeld raken. De verschijnselen hiervan variëren van mild tot zeer heftig. De onderliggende oorzaak heeft vrijwel altijd behandeling nodig om opgelost te worden. Dit kan door middel van sondevloeistof, medicatie of een operatie. 
Soms leidt een liggingsverandering tot een volledige afsluiting van de darm. Dit noem je strangulatie. Dan moet de darm operatief op de juiste plaats worden teruggelegd. 

Waaraan herken je koliek?

De volgende symptomen zijn kenmerkend voor koliek: 

  • Rollen
  • Steeds naar de buik kijken
  • Bijten of slaan naar de buik
  • Minder of helemaal niet willen eten
  • Schrapen met de voorbenen
  • Liggen/op de rug blijven liggen
  • Vaak gaan liggen en opstaan
  • Bovenlip optrekken en veel gapen
  • Sloom of apatisch zijn
  • Zweten
  • Toename van de buikomvang
  • Steeds kleine beetjes plassen
  • Zich laten vallen
  • Achteruit lopen

Wat moet je doen bij koliek?

Ben je bang dat jouw paard last heeft van koliek? Wacht niet af en bel bij twijfel of koliekverschijnselen altijd een dierenarts! Koliek is soms moeilijk vast te stellen, mede door de wisselende verschijnselen die niet altijd even duidelijk aanwezig zijn. De dierenarts is de enige professional die in staat is om een juiste diagnose en behandeling voor te schrijven. Lichte beweging, zoals stappen aan de hand, kan soms helpen om de pijn te verlichten en de darmbeweging te stimuleren. Overleg dit echter altijd eerst met je dierenarts. 
Bied een paard met koliek geen water of voer aan. Wacht af tot de dierenarts de situatie beoordeeld heeft. 

Koliek voorkomen

Je kunt zelf de kans op koliek verkleinen. Dat doe je met de volgende tips: 

  • Voer goede kwaliteit voeding. Ruwvoer moet zand- en stofvrij zijn! Ook mag het niet beschimmeld zijn.
  • Stem het voer goed af of de hoeveelheid werk dat het paard verricht.
  • Voer kleine porties verdeeld over de dag.
  • Verander nooit abrupt van voer, maar doe dit geleidelijk. Wees ook voorzichtig met de overgang van stal naar weide.
  • Voer op een schone ondergrond om zandopname te voorkomen.
  • Zorg dat je paard met een vriendje in de wei staat en voldoende beweging krijgt.
  • Zorg dat er altijd schoon, vers drinkwater is.
  • Laat het gebit regelmatig controleren.
  • Ontworm je paard tijdig.
  • Geef regelmatig (preventief) een zandkuur.
  • Minimaliseer stress voor je paard.

EFO Paardenverzekering vindt de gezondheid van jouw paard net zo belangrijk als jij. We bieden verschillende mogelijkheden aan om je paard te verzekeren: betrouwbaar, betaalbaar en op maat. Het welzijn van jouw paard staat hierbij altijd centraal.

Ontdek welke verzekering het beste bij jouw paard past! Klik hieronder om de verzekeringswijzer in te vullen of bereken direct jouw premie.

Verzekeringswijzer 2025 Premie berekenen

Lees meer

donderdag 23 oktober 2025

Bij EFO Paardenverzekering kun je precies de verzekering nemen waar jij en je paard het meeste aan hebben. EFO wil altijd alles zo duidelijk en transparant mogelijk maken over wat er nu precies bedoeld wordt met een aantal begrippen en de verzekeringsvoorwaarden, dus over de ‘kleine lettertjes’ hoef je je ook niet druk te maken

maandag 20 oktober 2025

Stel, je hebt een nieuw paard gekocht en wilt hem verzekeren. Welke verzekering kun je dan het beste kiezen? En waar moet je op letten bij het afsluiten van een nieuwe verzekering? Verzekeringsinspecteur Gea Draaijer van EFO Paardenverzekering helpt je op weg!

woensdag 17 september 2025

Op stal zie je meteen dat het helemaal mis is. Je paard ligt te rollen, is flink aan het zweten en erg onrustig. Alle alarmbellen gaan direct af. Hij heeft koliek! Je belt gelijk de dierenarts en hoopt dat die jouw paard kan helpen. Maar hoe zit het financiële kant van dit verhaal? Wat kost een koliekoperatie en wie betaalt de dierenartskosten als het paard verzekerd is? In deze blog leggen we dit uit aan de hand van verschillende kolieksituaties.

maandag 15 september 2025

Koliek wordt door veel paardeneigenaren gevreesd. Gelukkig is het in de meeste gevallen goed te verhelpen en eenmalig. Helaas zijn er ook paarden die last hebben van regelmatig terugkerende koliek. Waardoor wordt dit veroorzaakt en wat kun je eraan doen? We leggen het uit in deze blog!

donderdag 11 september 2025

Op stal zie je meteen dat het helemaal mis is. Je paard ligt te rollen, is flink aan het zweten en erg onrustig. Alle alarmbellen gaan direct af. Hij heeft koliek! Je belt gelijk de dierenarts en hoopt dat die jouw paard kan helpen. Maar hoe zit het financiële kant van dit verhaal? Wat kost een koliekoperatie en wie betaalt de dierenartskosten als het paard verzekerd is? In deze blog leggen we dit uit aan de hand van verschillende kolieksituaties.

donderdag 11 september 2025

Koliek is een verzamelnaam voor verschillende soorten buikklachten. Het kan erg gevaarlijk voor een paard zijn. Het is daarom belangrijk om bij het vermoeden van koliek snel te handelen. In deze blog gaan we in op de verschillende soorten koliek en hoe je die kunt herkennen. Ook geven we preventieve tips om koliek te voorkomen.

maandag 8 september 2025

Het is een nachtmerrie voor iedere paardenliefhebber: een paard met koliek. Naast de eigenaar komen dan ook de dierenarts en de verzekeraar in actie en werken gezamenlijk aan een goede afloop. In deze blog vertellen zij allemaal hun kant van het koliek-verhaal.