25 februari 2020

Geboorte van een veulen

De geboorte van een veulen is altijd weer een bijzondere gebeurtenis. Ben je voorbereid? Redt de merrie het alleen? Als je voor het eerst een veulentje fokt, maar ook voor de doorgewinterde fokker blijft het een spannend gebeuren. In dit artikel kort de ins & outs op een rij. 

Ben je voorbereid?

Een goede lichamelijke conditie van de merrie is van belang voor de ontwikkeling van een sterk veulen en een vlotte geboorte. Denk aan de juiste voeding, voldoende rust, ruimte en beweging en de benodigde vaccinaties.

Indien mogelijk: plaats de merrie al ruim van te voren in de kraamstal/-omgeving. Zo kan ze rustig wennen, maar ook voldoende antistoffen aanmaken tegen de in die omgeving heersende kiemen. Deze kan ze via de biest vervolgens weer doorgeven aan haar veulen.

Zet alle benodigdheden voor de geboorte tijdig klaar en binnen handbereik. Denk aan: 
opgeladen telefoon met nummer van je dierenarts, staartbandage, handdoeken, emmers met warm water, zeep, glijmiddel en ontsmettingsmiddel.

Rondom de uitgerekende datum: houd de merrie goed in de gaten. Het is doorgaans moeilijk om het moment van geboorte te voorspellen. De merrie kan rustig een paar weken overdragen of zelfs 2 weken te vroeg zijn. In de laatste paar dagen is het verstandig haar 24 uur per dag in de gaten te houden, bijv. met een geboortebewakingssysteem.

Het (normale) geboorteproces:

Geboorteaankondiging

De merrie kan verschillende tekenen vertonen waaraan te zien is dat de geboorte niet lang meer op zich laat wachten:

2-3 weken van tevoren: opzwellen van de uier, dikkere benen, vocht (oedeem) onder de buik, gebied boven de staart wordt weker en de staart lijkt ook hoger te gaan liggen.

Kort voor de geboorte: de uier schiet vol en als de merrie ook gaat kegelen (er verschijnen wasachtige druppels aan de uier) dan wordt het veulen meestal binnen 24 uur geboren. Ook kan de merrie zich mogelijk anders gaan gedragen: ongedurig (rondjes) lopen, luidruchtig en nerveus zijn, vaak liggen (met haar hals plat op de grond) en staan en vaak een plashouding aannemen. Let op: er zijn ook merries die bijna niets laten merken!

De geboorte

Observeer de merrie op gepaste afstand: ze redt het meestal prima zelf. Bel de dierenarts als er ondanks persen van de merrie geen vooruitgang wordt geboekt!

De 3 fasen van een normaal geboorteproces:
Contractie-fase (kan een half uur tot enkele uren duren)
De baarmoeder trekt samen en het veulen zal gaan draaien naar een borst-buikligging (geboortehouding) en tegen de baarmoederhals aankomen waardoor deze zal ontsluiten.
 
Uitdrijvingsfase (het veulen wordt meestal binnen 20 minuten geboren)
Zodra de baarmoedermond open gaat, komt de waterblaas in het geboortekanaal en zal door druk in de vagina knappen. De merrie gaat staan en plassen. De beentjes en het hoofd van het veulen komen in de geboorteweg en de merrie zal weer willen gaan liggen zodat ze beter kan persen. Meestal verloopt de geboorte daarna snel en heftig: er verschijnt eerst één voetje, dan de tweede en het neusje (het hoofd rust op de beentjes). Het vlies dat nog om de neus van het veulen zit kan gebroken worden. Het veulen zal er nu helemaal uit glijden en de merrie zal gaan staan, waardoor de navelstreng afbreekt.  

Nageboorte (meestal binnen 1 uur na de geboorte)
De nageboorte (placenta) wordt na de geboorte afgedreven en de merrie zal daarna ook rustiger worden. Duurt dit langer dan 3 uur, ga er niet aan trekken maar bel je dierenarts.
De merrie kan ernstig ziek worden als de nageboorte te lang blijft zitten. Bij Friese paarden komt dit vaker voor dan bij andere rassen. Het is verstandig de nageboorte nog even te bewaren ter controle door de dierenarts. 

De merrie likt vervolgens haar veulen helemaal schoon en droog om de doorbloeding te stimuleren en het te helpen om te gaan staan. Zodra het veulen staat kan het gaan drinken. Het is van levensbelang dat het veulen binnen 2 uur de eerste melk (biest) binnenkrijgt: het bevat alle belangrijke afweerstoffen, energie, eiwit en heeft een afdrijvende werking (t.b.v. de eerste ontlasting).  
 
Verloopt het geboorteproces anders dan normaal? Wacht niet af en bel direct je dierenarts!

Meer lezen?

Dit is een samenvatting. Lees het volledige artikel ‘Geboorte’ op Paardenarts.nl van Iris van Gulik, paardenarts.

Wil je een verzekering voor je drachtige merrie afsluiten bereken dan via onderstaande button je premie. 

Lees meer

dinsdag 25 maart 2025

De geboorte van een veulen is altijd spannend. In veel gevallen redt de merrie zich heel goed zelf. Toch bestaat er het risico dat er problemen ontstaan tijdens de geboorte. In deze blog bespreken we de meest veelvoorkomende problemen.

maandag 24 maart 2025

Het is een prettig idee als je paard verzekerd is. Zo draai je bij een ongeluk of ziekte niet alleen voor de kosten op. Maar waar moet je eigenlijk op letten als je een paardenverzekering wilt afsluiten en hoe maak je de juiste keuze? Met deze handige tips vind je altijd een verzekering die perfect aansluit bij jouw wensen!

donderdag 20 maart 2025

Het zonnetje schijnt steeds feller, de dagen worden langer en voorjaarsbloeiers steken hun koppies weer boven de grond. Van dit weer word je blij! Dat geldt ook voor je paard: hij verliest die dikke wintervacht, mag langer naar buiten en kan weer lekker vers gras eten. Toch zijn er nog wel een paar puntjes waar je op moet letten bij de start van het groene seizoen. Wij zetten er een aantal voor je op een rij zodat we samen goed uitgerust het voorjaar in gaan.

maandag 17 maart 2025

Er is een veulen op komst! Een spannende en leuke tijd, maar hoe zorg je ervoor dat de bevalling zo goed mogelijk verloopt? In 95% van de gevallen gaat de geboorte goed, maar bij de overige 5% is er hulp nodig. Zorg dus dat je de merrie al voor de uitgerekende datum goed in de gaten houdt.

maandag 10 maart 2025

Ondernemend, analytisch, gedreven en betrokken. Dat zijn enkele eigenschappen die passen bij Jan Jouke Bouma. Sinds 1 maart is hij de nieuwe directeur van EFO Paardenverzekering. Hoog tijd voor een nadere kennismaking!

zondag 9 maart 2025

Na 11 maanden is het eindelijk zover: er wordt een nieuw veulen geboren. Veulens hebben speciale aandacht en voeding nodig. Hier 5 tips waar je op moet letten bij je nieuwe veulen! Gaat je veulen voor het eerst de wei in? Dat is een spannend moment voor het veulen.

zaterdag 1 maart 2025

Per 1 maart 2025 heeft EFO Paardenverzekering een nieuwe directeur. Maak in deze korte video, kennis met Jan Jouke Bouma. 'Onze slogan ‘Samen voor jouw paard’ is iets waar ik me persoonlijk erg in kan vinden en als directeur voor sta.'

donderdag 20 februari 2025

Directeur Henk de Jong gaat EFO Paardenverzekering, na ruim 17 jaar dienstverband, verlaten. Per 1 maart 2025 wordt hij opgevolgd door Jan Jouke Bouma. In deze blog gaan beide heren met elkaar in gesprek over deze wisseling van de wacht en de toekomst van EFO Paardenverzekering. Opvallend genoeg blijken ze behoorlijk wat raakvlakken te hebben.