De juiste warming-up en coolingdown in de winter

Je weet vast wel dat een goede warming-up en coolingdown belangrijk zijn. Maar waarom is dat zo en hoe doe je dit op de juiste manier in de winter? Paardenfysiotherapeut en dressuuramazone Rosalinde Heck vertelt je er alles over en geeft handige tips!

Rosalinde Heck is dierfysiotherapeut en instructrice. Ze rijdt zelf succesvol in de Subtop dressuur. Ze weet als geen ander hoe het paardenlichaam functioneert en waarom een goede warming-up en coolingdown niet mogen ontbreken in je training. “Door de warming-up stijgt de hartslag en wordt het bloed sneller rondgepompt. De ademhaling gaat omhoog en de spieren kunnen meer zuurstof opnemen.” De naam ‘warming-up’ zegt het al: ook de lichaamstemperatuur stijgt. “Hierdoor gaan bepaalde chemische processen in het lichaam sneller, zoals de zenuwgeleiding. Dat zorgt voor een betere coördinatie en dat is belangrijk om blessures te voorkomen.”
Door het losstappen wordt de gewrichtsvloeistof in de gewrichten wat stroperig. “Daardoor rolt en glijdt het gewricht beter. Oudere paarden hebben verminderde gewrichtsfunctie en daardoor last van startstijfheid. Daarom is de warming-up voor oudere paarden extra belangrijk.”

“Begin in een rustig tempo, zodat het paard los kan komen. Houd hiervoor tien minuten aan, bij oudere paarden nog iets langer. De spieren moeten opwarmen om ze op lengte te krijgen. Stretchen is dus van belang. Begin in een iets neerwaartse houding en ga aan de slag met kleine tempowisselingen en overgangen. Draai nog geen korte wendingen. Rijd voltes en lange lijnen: rechtuit of op de diagonaal.”
Door het rustige tempo laten paarden makkelijker hun bovenlijn en rugspieren los. “Let op, ook in dit tempo moet het paard aan het been zijn. Hij moet zelf willen lopen. Bij een sloom paard kan het een valkkuil zijn om in een hoog tempo te starten. Maar dan krijg je afweerspanning en gaat het paard zich vastzetten. Met een luier paard kun je beter wat meer stap-drafovergangen rijden om zo meer activiteit op te bouwen.”

Rosalinde adviseert om de warming-up in de winter iets aan te passen. “Je hebt een hogere hartslag en meer activiteit nodig om je paard op te warmen, maar de spieren koelen in de winter eerder af als je buiten stapt. Begin dus al wat eerder met een ‘jogdrafje’. Zo gaat de temperatuur sneller omhoog.” Is jouw paard geschoren of dun in zijn vacht? “Leg dan een deken op tijdens het losstappen. Anders koelt hij te veel af.” Let in de winter goed op de ondergrond waar je rijdt. “Een ongelijk, opgevroren bodem is eigenlijk een ‘no go’. Daarmee heb je veel meer kans op blessures. Zoek een gelijke bodem. Rijd bijvoorbeeld op straat, als de weersomstandigheden dit toelaten.”

Sluit de training af met een goede coolingdown. Dit voert het melkzuur af dat eventueel is opgebouwd tijdens de training. Zo voorkom je verzuring en dus stijfheid van je paard. “Daarnaast breng je het lichaam zo tot rust. Je wilt de temperatuur, hartslag en ademhaling omlaag brengen. Sluit dus af in een rustig tempo: laat het paard stretchen, zijn hals uitleggen en rijd opnieuw lange lijnen. Blijf lichtrijden of gebruik in galop de verlichte zit. Houd voor de coolingdown zo’n vijftien minuten aan: vijf minuten uitdraven of -galopperen en daarna tien minuten uitstappen tot het paard gelijkmatig ademt.”
Rosalinde waarschuwt om voor de coolingdown niet meteen een deken te gebruiken. “Als je fanatiek traint, krijgt een paard het best heel warm. Hij moet dan ook de kans krijgen om zijn temperatuur naar beneden te brengen. Dat lukt niet als er meteen een deken opgooit. Een uitzondering is natuurlijk wanneer het extreem koud is.”

- Zorg voor de juiste voeding en pas dit aan op de arbeid van het paard. “Al is jouw warming-up en coolingdown nog zo goed, als je niet de juiste bouwstenen (zoals vitamineralen en mineralen) voert, kan het paard alsnog verzuren.”

- Is jouw paard geschoren of heeft hij een dunne vacht? In de winter is een deken fijn voor het losstappen. Dit voorkomt dat hij te veel afkoelt.

- Geef het paard na de training ruimte om zelf af te koelen. Gebruik in de coolingdown niet te snel een deken.

- Wil je hartje winter in de buitenbak trainen? Zorg voor een gelijkmatige ondergrond door de bak netjes te onderhouden en regelmatig te slepen. Door zout te strooien bevriest de rijbak minder snel.

- Werk ook eens aan je eigen warming-up! Zo stap je zelf losser en meer ontspannen in het zadel. “Zwaai bijvoorbeeld met je armen langs je oren, omstebeurt omhoog. Maak boksbewegingen, waarbij je lichaam mee roteert. Draai ook naar links en rechts om je romp en schouders goed los te maken.”

- Te paard kun je ook oefeningen doen. “Rol bijvoorbeeld met je schouders. Of til je knieën op tot boven de schoft: tien keer links, tien keer rechts. Laat daarna je benen hangen. Je zult merken dat ze meer ontspannen zijn.”

Al is je training nog zo goed, er kan natuurlijk altijd iets gebeuren met je paard. Zoals een blessure of ongeluk. EFO Paardenverzekering heeft veel mogelijkheden om je paard te verzekeren: betrouwbaar, betaalbaar en op maat. Ontdek welke verzekering het beste bij jouw paard past!