12 juni 2019
Spierbevangenheid
Spierbevangenheid, ook wel maandagziekte of tying-up genoemd, is een acute stoornis in de spierstofwisseling. Dit veroorzaakt een verzuring van met name de spieren in de rug, lendenen en het kruis en is erg pijnlijk voor het paard.
Oorzaken
Grofweg kan gesteld worden dat een teveel aan krachtvoer in verhouding tot de hoeveelheid beweging de belangrijkste oorzaak is van spierbevangenheid. Andere oorzaken zijn bijvoorbeeld: een tekort aan elektrolyten door overmatig zweten, stofwisselingsziekte, een tekort aan vitamine E of selenium of een te zware training wanneer het paard niet fit is.
Bij een training kan het paard niet voldoende zuurstof opnemen om een teveel aan energie goed te verbranden. Daardoor komen afvalstoffen in het lichaam terecht, die niet kunnen worden afgevoerd. Een deel van deze afvalstoffen blijft achter in de spieren, die hierdoor stijf worden. Dit kan het begin zijn van spierbevangenheid.
Symptomen
Spierbevangenheid kan in verschillende gradaties voorkomen. Over het algemeen geldt dat een spierbevangen paard pijn heeft bij het lopen en dus zal proberen dit te voorkomen. De symptomen van lichte en matige spierbevangenheid kunnen overeenkomen met die van koliek, zoals krabben en zweten. Na enkele uren zullen deze symptomen meestal verdwijnen, maar de spieren in de achterhand blijven dan toch vaak pijnlijk en hard. Door de pijn verandert de houding van het paard (gestrekt staan, omhoog gebogen rug), kan het gaan trillen, met stijve pas gaan lopen en verkleurt de urine naar donkerbruin. Bij zware spierbevangenheid zal het paard kort na het begin van de training overmatig gaan zweten en stijf gaan bewegen. In sommige gevallen zal het weigeren om te lopen omdat het dat niet meer kan. Het paard wordt angstig, heeft wijde neusgaten en een verhoogde hart- en ademfrequentie en wil het liefst gaan liggen.
Diagnose en behandeling
Spierbevangenheid is voor het paard erg pijnlijk en als dit niet behandeld wordt kan blijvende schade aan de spieren ontstaan. Schakel dus altijd direct een dierenarts in. Zet het paard tot die tijd stil, zorg dat het warm blijft en laat het drinken, maar niet eten. Spierbevangenheid is goed aan te tonen door een bloedonderzoek, dat ook bij de lichtste vorm van spierbevangenheid een verhoging van bepaalde spierenzymen (welke in het bloed voorkomen wanneer er spierbeschadigingen zijn) laat zien.
De behandeling is afhankelijk van de ernst van de aandoening, maar bestaat in grote lijnen uit het toedienen van medicatie om de afvalstoffen uit het lichaam te krijgen, pijnstilling, stalrust en een aangepast rantsoen. Tijdens de herstelperiode is de kans op een nieuwe aanval het grootst. Het is daarom aan te raden om tijdens de herstelperiode een of enkele bloedtesten te doen om te bepalen of en wanneer het paard weer licht werk kan doen.
Om het herstel te bevorderen en spierbevangenheid in de toekomst te voorkomen moet gezorgd worden voor een passend voederrantsoen, waarbij het paard tenminste de helft van zijn energie uit ruwvoer haalt. Ook voldoende vrije beweging, regelmatige training met een goede trainingsopbouw en een rustige, stressvrije omgeving zijn van belang.
Een paard dat eenmaal spierbevangen is geweest, zal altijd gevoeliger blijven voor de aandoening. Door het nemen van een spierbiopt kan er gekeken worden naar mogelijke achterliggende oorzaken van het herhaaldelijk terugkeren van de aandoening.
Vermoed je spierbevangenheid bij je paard? Raadpleeg dan direct je dierenarts!
Meer lezen?
Lees het volledige artikel over ‘Spierbevangenheid bij paarden’ op Paardenarts.nl van Iris van Gulik.
Bekijk voor meer onderwerpen ook de Rubriek Blessures en Revalidatie op Paardenarts.nl
Koliek wordt door veel paardeneigenaren gevreesd. Gelukkig is het in de meeste gevallen goed te verhelpen en eenmalig. Helaas zijn er ook paarden die last hebben van regelmatig terugkerende koliek. Waardoor wordt dit veroorzaakt en wat kun je eraan doen? We leggen het uit in deze blog!
Op stal zie je meteen dat het helemaal mis is. Je paard ligt te rollen, is flink aan het zweten en erg onrustig. Alle alarmbellen gaan direct af. Hij heeft koliek! Je belt gelijk de dierenarts en hoopt dat die jouw paard kan helpen. Maar hoe zit het financiële kant van dit verhaal? Wat kost een koliekoperatie en wie betaalt de dierenartskosten als het paard verzekerd is? In deze blog leggen we dit uit aan de hand van verschillende kolieksituaties.
Koliek is een verzamelnaam voor verschillende soorten buikklachten. Het kan erg gevaarlijk voor een paard zijn. Het is daarom belangrijk om bij het vermoeden van koliek snel te handelen. In deze blog gaan we in op de verschillende soorten koliek en hoe je die kunt herkennen. Ook geven we preventieve tips om koliek te voorkomen.
Het is een nachtmerrie voor iedere paardenliefhebber: een paard met koliek. Naast de eigenaar komen dan ook de dierenarts en de verzekeraar in actie en werken gezamenlijk aan een goede afloop. In deze blog vertellen zij allemaal hun kant van het koliek-verhaal.
Van nature zijn paarden gewend om de hele dag te eten en weidegang is gezond voor je paard. Toch zijn niet alle paarden erbij gebaat om 24/7 in de wei te staan. Weidegang vraagt om goed management, want soms kleven er risico’s aan. In deze blog gaan we daar dieper op in.
‘No foot, no horse’, is een bekend Engels spreekwoord. En dat klopt als een bus, want zonder goede hoeven kan je paard niet optimaal functioneren. In deze blog leggen we uit hoe je de hoeven van je paard gezond houdt.
Je bent helemaal in de wolken en hebt jouw droompaard gevonden! Maar bij de aanschaf van een nieuw paard komt heel wat kijken. Heb je bijvoorbeeld al nagedacht over zijn voeding? Weet je hoe je jouw nieuwe topper het beste kunt voeren? We delen in deze blog handige tips om de rantsoenovergang zo goed mogelijk te laten verlopen!
25 juli gaat EFO Totaal Talent plaats vinden tijdens het NK Dressuur. Hoe bereid je je voor? Of je nu al ervaring in de ring hebt of voor het eerst begint, een goede voorbereiding is belangrijk. Met deze tips zorg jij én je paard op en top klaar zijn voor de dag.
